Tên khoa học: Pinellia ternata (Thunb.) Makino, Araceae (họ Ráy)
Mô tả cây: Cây thảo, sống lâu năm, thân rễ dạng củ. Lá có cuống dài, lá đơn khi còn nhỏ, hình trứng hay hình tim, đuôi nhọn mép lá nguyên hoặc hơi gợn sóng, gốc lá hình mũi tên; khi cây 2-3 tuổi lá có 3 thùy xẻ sâu tựa lá kép chân vịt có 3 lá chét hình bầu dục hay hình tim phình giữa, 2 đầu nhọn. Cụm hoa hình bông mo, có mo dài, màu xanh, trong mo có hoa tự; hoa cái mọc ở phía dưới, màu xanh nhạt; hoa đực mọc ở bên trên, màu trắng. Quả mọng hình bầu dục hay hình trứng.
Bộ phận dùng, thu hái và chế biến : Thân rễ (Rhizoma Pinelliae) hay thường được gọi là củ. Thu hoạch vào mùa hè, chọn củ đào về rửa sạch đất, cắt bỏ vỏ ngoài (màu vàng tro) và rễ tơ phơi khô. Dược liệu có dạng hình cầu hay cầu dẹt, đường kính 1-1,5 cm; mặt ngoài trắng hay vàng nhạt; đỉnh có chỗ lõm là sẹo của thân, xung quanh có các vết sẹo như các chấm nhỏ của rễ, đáy tù và tròn, hơi nhẵn; chất cứng, mặt cắt màu trắng, có nhiều bột; có mùi nhẹ, hăng, vị tê và kích ứng.
Bán hạ thường được bào chế trước khi dùng bằng cách tẩm với Cam thảo, Bồ kết hoặc tẩm Gừng và phèn chua.
Thành phần hóa học: Thân rễ Bán hạ có alkaloid (inosin, guanosin, adenosin, uridin), lectin, acid béo (acid linoleic, acid palmitic, acid pinellic), cerebrosid (pinellosid), tinh dầu (butyl ethylen ether, 3-methyleicosan), sterol, flavonoid và các phenylpropanoid.
Công dụng và cách dùng: Bán hạ được dùng để chữa ho có đờm, nôn mửa, ho, hen suyễn, đau dạ dày, chóng mặt, nhức đầu.
Ghi chú: Nếu dùng sống (không qua chế biến) sẽ gây nôn, làm ho.