Dược liệu chứa flavonoid, Dược liệu chứa saponin

Râu mèo –Orthosiphon aristatus , Lamiaceae

Tên khác: Bông bạc.

Tên khoa học: Orthosiphon aristatus (Blume) Miq. (Orthosiphon spiralis (Lour.) Merr.), Lamiaceae (họ Hoa môi).

Mô tả cây: Cây thảo, cao từ 0,3-1 m, thân vuông, nhiều cành. Lá mọc đối chéo chữ thập, thuôn nhọn ở đầu, mép lá có răng cưa. Hoa màu trắng có chỉ nhị thò dài ra giống như râu mèo.

Phân bố, sinh thái: Cây mọc hoang hay được trồng ở nhiều nơi.

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến: Lá (Folium Orthosiphonis) hay toàn cây trên mặt đất (Herba Orthosiphonis).

Thành phần hóa học: Saponin (orthosiphonin và dẫn xuất), flavonoid (sinensetin), dẫn xuất của acid caffeic (acid rosmarinic, 2,3-dicaffeoyltartaric acid…), muối kali.

Tác dụng dược lý: Cao chiết toàn cây râu mèo có tác dụng lợi tiểu rõ, thanh nhiệt, tiêu viêm trừ thấp. Các flavonoid có trong cây râu mèo giúp lợi tiểu.

Hoạt chất orthosiphonin và muối kali có tác dụng giữ cho các axit uric và muối urat ở dạng hòa tan, phòng ngừa được sự lắng đọng giúp ngăn ngừa tình trạng sỏi thận. Các chất sinensetin và tetramethylscutellarein có tác dụng ức chế tế bào khối u.

Công dụng và cách dùng: Dùng làm thuốc thông tiểu trong các bệnh sỏi thận, sỏi mật, sốt ban, cúm, tê thấp, phù. Kết hợp dược liệu Kim tiền thảo trị sỏi thận, sỏi mật rất tốt.