Dược liệu chứa tinh dầu

Hương nhu trắng-Ocimum gratissimum , Lamiaceae

Tên khác: É trắng, É lá lớn.

Tên khoa học: Ocimum gratissimum L., Lamiaceae (họ Hoa môi)

Mô tả cây: Cây bụi nhỏ, cao khoảng 1,5-2,5 m. Thân xanh, tiết diện vuông, hóa gỗ ở gốc, có nhiều lông ở phần non. Lá mọc đối, hình trứng thuôn nhọn, gốc thuôn hẹp, có lông ở 2 mặt, mép có răng cưa. Hoa mọc thành xim co ở đầu cành hay kẽ lá, hoa màu trắng xếp thành những vòng tròn sát nhau trên cụm hoa, mỗi vòng có 5-6 hoa, cuống hoa phủ đầy lông, đài hoa dài 5 mm, có lông; tràng hoa có cánh khía răng tròn ở mép, nhị 4, vượt ra ngoài tràng. Quả bế tư, hình cầu, màu nâu, mặt ngoài sần sùi, ngâm trong nước có chất nhầy trương nở. Toàn cây phủ lông trắng mịn, có mùi thơm.

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến: Toàn cây trên mặt đất (Herba Ocimi gratissimi).

Thành phần hóa học: Toàn cây có tinh dầu khoảng 0,6-0,8% tương tự tinh dầu Hương nhu tía. Trong tinh dầu có eugenol 45 – 70%, methyl eugenol 20%… Ở một số nơi, cấu tử chính trong tinh dầu Hương nhu trắng là thymol (30-50%). Ngoài ra, cây còn chứa flavonoid, lacton, xanthen,…

Công dụng và cách dùng: Hương nhu được dùng trong dân gian để hạ sốt, chữa cảm, nhất là cảm nắng, say nắng, nhức đầu, đau bụng, nôn mửa. Eugenol được dùng trong nha khoa kháng khuẩn, giảm đau tại chỗ và là nguyên liệu để tổng hợp vanilin